1983 – Gifatlas Drente

Gifatlas Drente

1983 is het jaar waarin de eerste CD op de markt kwam in Nederland, de koudste temperatuur ooit werd gemeten (-89,2 op Antarctica) én het jaar waarin de Grote Gifatlas Drente werd gepresenteerd. Deze Gifatlas gaf weer waar in de provincie gif in de grond zat. De Milieuraad Drenthe, nu Natuur en Milieufederatie Drenthe, publiceerde deze samen met het tijdschrift Noorderbreedte en de Stichting Milieu Rondomme. De maar liefst 147 stortplaatsen voor chemisch afval die hiermee in kaart werden gebracht leidde tot een schokgolf en grote verontrusting in onze provincie. 

De Grote Gifatlas Drente – en dat is geen typfout, je schrijft het zonder ‘h’ – was geïnspireerd op de gifatlas die het tijdschrift Vrij Nederland eerder dat jaar presenteerde. Grootschalige gif vondsten onder woonwijken (Lekkerkerk) of bedrijventerreinen (Aagrunol Groningen) zette een enorme bodemsaneringsoperatie in Nederland op gang.

Van 37 naar 147

In de gifatlas van Vrij Nederland leek Drenthe met 37 kleinere stortplaatsen er nog redelijk van af te komen. Maar helaas bleek toch anders: dankzij het noeste speurwerk van Coby Ensink van Milieu Rondomme werd duidelijk dat ook in Drenthe de bodem op veel plaatsen zwaar verontreinigd was: er werden in totaal 147 stortplaatsen geïdentificeerd.

De provincie heeft dankbaar gebruik gemaakt van de inventarisatie. Dankzij de Grote Gifatlas hebben ze grootschalige meerjarige bodemsaneringsprogramma’s opgesteld.  Een groot aantal van deze plekken zijn (gedeeltelijk) schoongemaakt en/of ingepakt om verdere vervuiling te voorkomen. Het dumpen van chemisch afval behoort nu gelukkig tot het verleden en de verontreiniging uit deze stortplaatsen is tot staan gebracht.

Mijlpaal met een staartje

Toch is de bodem nog lang niet overal schoon. Illegale dump in natuurgebieden (drugsafval) of illegale uitvoer naar stortplaatsen buiten ons land vormen nog steeds reden tot zorg. Inmiddels wil de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) chemisch verontreinigd afvalwater uit de oliewinning van Schoonebeek ook in de Drentse bodem pompen. De Gifatlas vormt in ons werk weliswaar een grote mijlpaal, maar helaas dus wel één met een staartje.