Drenthe is te droog: een oproep aan waterschappen

28 mei 2019

Drenthe is te droog: een oproep aan waterschappen

De Drentse natuur is veel te droog. Daarom hebben Drentse milieuorganisaties een brief aan de waterschappen geschreven, waarin we waterbestuurders oproepen om op korte termijn eerste herstelmaatregelen te nemen en verder te werken aan een klimaatbesteding watersysteem.

Wie nu een ommetje maakt door het bos, over de heide of gewoon over een zandpad, ziet het gelijk: het stoffige zand stuift rond je wandelschoenen. Zelfs als het een dag flink heeft geregend, zit er in sommige sloten weinig tot geen water. Het is droog in de Drentse natuur. Veel te droog. En daar heeft de natuur onder te lijden. Natuurmonumenten, de provinciale landschappen en de Natuur en Milieufederaties maken zich grote zorgen over de gevolgen van de droogte voor natuur. Waar het eigenlijk de natste tijd van het jaar zou moeten zijn, is er in sommige gebieden nu al sprake van neerslagtekorten, lage grondwaterstanden en niet herstelde kwelsituaties. Het is de vraag of de natuur voldoende kan groeien en bloeien, laat staan een ’tweede klap’ na de droogte in 2018 aankan.

Droogte geeft schade
Op sommige plekken toont de natuur na de droogte van 2018 haar veerkracht, maar in andere situaties zal herstel jaren vergen. In enkele gevallen is er onomkeerbare schade opgetreden.  Wat en hoeveel de schade door de droogte precies is op de natuur, moet nog blijken. Maar de natuurbeheerders in het veld geven al wel aan dat de droogte nu al heeft geleid tot meer kwetsbaarheid. Zo is er zichtbare extra veenafbraak, te droge grond voor (weide)vogels, toegenomen gevoeligheid voor (boom)ziektes en de kleinere populaties van beschermde amfibieën. De droogte is vaak een extra klap bovenop al bestaande suboptimale omstandigheden (zoals watertekort, slechte waterkwaliteit). Daarbij neemt de kans toe op natuurbranden, verslechtering van waterkwaliteit, uitbreiding van invasieve exoten, verzilting van oppervlaktewater. En dat heeft weer gevolgen voor de natuur. Denk bijvoorbeeld aan vissen die niet goed kunnen migreren.

En nu: hoe droog wordt 2019?
Hoe de zomer van 2019 zich zal ontwikkelen weten we natuurlijk nog niet. Wat we –helaas- al wel weten, is dat de uitgangssituatie dit voorjaar al droger is dan in 2018. Provincies en waterschappen hebben vorig jaar over het algemeen effectief en voortvarend gehandeld. Wel is gebleken dat we in Nederland niet overal goed voorbereid waren op de droogte en dat ons watersysteem onvoldoende is ingericht om met watertekorten om te gaan. Dit voorjaar ontwikkelt zich als een droog voorjaar en daarom willen we de waterschappen attenderen om nu al maatregelen te nemen.

Brief
We vragen de waterschappen om versneld structurele maatregelen te nemen voor een betere bescherming van kwetsbare natuurgebieden. Prioriteit moet gegeven worden aan het uitvoeren en aanscherpen van structurele verdrogingsbestrijding. Korte termijn maatregelen gaan onder andere over het zuiniger omgaan met water in droge tijden en het beheer van grondwaterpeilen rond natuurgebieden. Voor de langere termijn biedt het verbinden van natuurgebieden en het vergroten van wateropvangmogelijkheden in het totale watersysteem perspectieven. We hopen dat de waterschappen daarmee voortvarend aan de slag gaan.

Benieuwd naar de brief die we verstuurden aan de besturen van de waterschappen Noorderzijlvest en Aa en Hunze? Je leest deze hier.

Een soortgelijk oproep is ook naar waterschappen Vechtstromen en Drents Overijsselse Delta uitgegaan.