Natuur en Milieufederatie Drenthe over natuurinclusieve landbouw

25 mei 2018

Natuur en Milieufederatie Drenthe over natuurinclusieve landbouw

De term natuurinclusieve landbouw hoor je steeds vaker voorbij komen. Wat houdt het in en wat vinden wij er als Natuur en Milieufederatie Drenthe van?

In de Rijksnatuurvisie (2014) is het begrip natuurinclusieve landbouw geïntroduceerd. Het staat voor een landbouw die economische activiteiten combineert met vergroting van biodiversiteit. Dit zal volgens de visie voor de samenleving zowel economisch als ecologisch een positieve bijdrage kunnen opleveren. Het afgelopen jaar heeft de term ‘natuurinclusieve landbouw’ een hoge vlucht genomen. Landelijk is er een Netwerk Natuurinclusieve Landbouw opgericht, dat in januari 2017 aan de Staatssecretaris van EZ een manifest heeft aangeboden. Inmiddels heeft een groot aantal partijen, waaronder de natuur- en milieufederaties, zich bij het netwerk aangesloten.

De provincie Drenthe wil ook aan de slag met natuurinclusieve landbouw en is bezig met een verkenning van de kansen en mogelijkheden. Bovendien is ook in de landbouw steeds meer aandacht voor een duurzame landbouw.

Wat houdt natuurinclusieve landbouw in?
Wij houden de definitie uit het rapport van WUR en Louis Bolk Instituut aan (zie rapporten onderaan dit bericht). Hierin staat dat natuurinclusieve landbouw voedsel produceert binnen de grenzen van natuur, milieu en leefomgeving met een positief effect op de biodiversiteit.

Er worden vier niveaus beschreven, waarin een bedrijf natuurinclusief kan zijn:

• Niveau 0 is daarbij het laagste niveau. Onze inschatting is dat het overgrote deel van de agrarische bedrijven in Drenthe op dit moment op niveau 0 van WUR en Louis Bolk Instituut zit.
• Een deel van de agrarische bedrijven zit op niveau 1. Het gaat dan bijvoorbeeld om bedrijven die agrarisch natuur- en landschapsbeheer uitvoeren.
• Enkele bedrijven zullen op niveau 2 zitten.

In onze visie blijft Drenthe in de toekomst een landbouwprovincie, maar zou er een wel een transitie moeten plaatsvinden naar natuurinclusieve landbouw.

Wanneer is een bedrijf natuurinclusief?
Een bedrijf is in onze ogen natuurinclusief als de kringlopen op het bedrijf zorgen voor meer biodiversiteit, er meer ruimte wordt gegeven voor het natuurlijk gedrag van dieren en er sprake is van beheer van landschapselementen en maatregelen ten aanzien van specifieke soorten. Idealiter heeft het bedrijf een adaptief systeem en is volledig grondgebonden, waarbij kringlopen geoptimaliseerd zijn en er aandacht is voor bijvoorbeeld kruidenrijk grasland en robuuste koeienrassen. De aanleg en onderhoud van landschapselementen en maatregelen voor specifieke soorten zijn integraal onderdeel van de bedrijfsvoering. In het meest ideale geval neemt het bedrijf deel in een gebiedscollectief met een gebiedsbeheerplan voor een groenblauwe dooradering en soortenbeheer.

In het rapport van WUR en Louis Bolk Instituut wordt reductie van bestrijdingsmiddelen als één van de mogelijke maatregelen genoemd. De Natuur en Milieufederatie Drenthe is van mening dat natuurinclusieve landbouw het gebruik van bestrijdingsmiddelen zoveel mogelijk zou moeten voorkomen. Als er middelen worden toegepast dan zou er gekozen moeten worden voor de minst milieubelastende middelen op basis van de Milieumeetlat van CLM. Dat houdt in; middelen met minder dan 100 milieubelastingpunten voor waterleven, bodemleven en grondwater en die een beperkt risico voor natuurlijke plaagdieren en bestuivers vormen.

Nadrukkelijke randvoorwaarde is dat er met natuurinclusieve landbouw ook een goede boterham te verdienen valt. Natuurinclusieve landbouw moet wat ons betreft niet gefinancierd worden via subsidies, zoals nu het geval is met agrarisch natuur- en landschapsbeheer. We gaan dus uit van een verdienmodel, waarbij de financiering uit de markt komt (via de keten, de bank en/of de consument). Daarbij voorzien wij dat natuurinclusieve landbouw in de toekomst voorwaarde wordt voor de inkomenssteun die agrarische bedrijven ontvangen vanuit het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid van de EU (GLB), dan wel dat het GLB in de toekomst komt te vervallen.

Onze ambitie voor de komende tijd is om de ontwikkeling van natuurinclusieve landbouw in Drenthe samen met boeren, ketenpartijen, consumenten en overheden in beweging te brengen en te versnellen. Agrarische bedrijven moeten worden geholpen om stapsgewijs een hoger niveau van natuurinclusieve landbouw te bereiken. Leer- of experimenteerbedrijven kunnen daarbij een rol spelen.

Meer informatie

• Het rapport van WUR en Louis Bolk (pdf)
• Een samenvatting van het het rapport van WUR en Louis Bolk ‘Wat is natuurinclusieve landbouw?’ (pdf)