Gasdebat legt impasses bloot

4 juli 2017

Gasdebat legt impasses bloot

De gaswinning kraakt -ook in Drenthe- in zijn voegen. Dit beeld komt naar voren uit het Drentse gasdebat dat wij afgelopen donderdag in het Drents Museum in Assen organiseerden. In het debat kwamen de impasse en dilemma’s die gepaard gaan met Drentse gas –en energiewinning luid en duidelijk naar voren. Deze vragen van alle betrokkenen partijen vervolgacties, herinrichting en her-uitvinding van het energielandschap en daaraan verbonden instituties.

Ruim 80 deelnemers, bestuurders van provincie en gemeenten, gaswinners, natuur- en milieugroepen en gedupeerde huiseigenaren gingen met elkaar in debat, onder leiding van Jaap Jepma. Gedeputeerde Stelpstra, de NAM en Vermilion openden met korte pitches over de stand van de huidige gaswinning, de zorgen over bevingen en schade en de grote afhankelijkheid van de huidige gaswinning.

“We kunnen niet zomaar zeggen ‘nu gaat de kraan dicht'” – Tjisse Stelpstra

Dit leidde meteen tot de stevige reacties van bewonersgroepen en aangrijpende verhalen van bewoners. Zij hebben schade die niet wordt vergoed of lopen tegen lange procedures of grote instituties aan. Hun vertrouwen in de gaswinning, de NAM en overheden is tot onder het vriespunt gedaald.

“De Drentse overheden moéten met de NAM om tafel om tot een schadeafhandelings-praktijk te komen die wél werkt…”

Er is sprake van een grote vertrouwenscrisis. Dit vertrouwen zal eerst hersteld moeten worden voordat er verder gepraat kan worden over de plaats van gas binnen de door iedereen omarmde energietransitie. Daarvoor is snellere, adequate afhandeling van schade, onafhankelijke beoordeling en het buitenspel zetten van de gaswinners in dit geheel een eerste voorwaarde. Een goede schadeafhandeling zal in de toekomst gewaarborgd moeten worden. Want winningen zonder risico’s bestaan niet, aldus hoogleraar geologie Manuel Sintubin. Dat betekent dus ook dat risicoloos winnen niet valt te eisen van de gaswinners.

Jan Paul van Soest pleitte voor een volledige omkering van de aanpak van de procedures waarbij burgers van begin af aan bij de eerste stappen worden betrokken. Uitgangspunt dienen de zorgen, kwaliteiten en wensen van het gebied te zijn. Sintubin gaf hierbij aan: Dit is maatwerk. Geen winningsgebied gedraagt zich daarbij hetzelfde. Het is een kwestie van goed meten, informeren, bijhouden en vooral snel bijsturen mochten zich hier zaken voordoen die niet wenselijk zijn.

“Eigenlijk is er een nationaal wetenschapscommunicator nodig in plaats van een nationaal coördinator.” – Manuel Sintubin

Gerrit Eerland, voorzitter van actiegroep Stop Gaswinning Marsdijk Nu schetste zijn ervaringen, waarneming en aanbevelingen. Hij beschreef de zaal dat de gaswinners nog teveel blijven hangen in hun ‘autistische arrogante gedrag’, dat regionale overheden nog zoekend zijn in hun nieuwe rol en dat de mondige burgers daartegen roeren terwijl de machts- en krachtverhoudingen ongelijk zijn verdeeld. Hij pleitte voor een organisatie en samenballing van de burgerkrachten en overheden op regionaal niveau. Burgermeester Marco Out van Assen legde uit dat de gemeente in zijn opstelling duidelijk heeft gekozen voor het ondersteunen van inwoners in de lastige en complexe materie van de vergunningprocedure bij de gaswinningen rond Assen.

Ook andere bewonersgroepen pleitten voor een platform of onafhankelijk ondersteuningspunt waarbij burgers terecht kunnen. Een punt dat de Natuur en Milieufederatie Drenthe onderschrijft.

Tegelijkertijd werd van verschillende kanten benadrukt dat omschakeling naar een duurzamere energievoorziening in Nederland absoluut niet opschiet. Gas maakt ons lui. In de transitie is een striktere termijn nodig voor het vervangen van gas door duurzamere energiebronnen.

“Zelfs de Belgen doen het beter!” – Peter Kodde

“Ik schaam mij ervoor wat we de gedupeerden hebben aangedaan. Ons huis is inmiddels van het gas af.” – Roelinda Alkema

Gedeputeerde Stelpstra bevestigde dat de provincie op verschillende punten nog nadrukkelijk zoekende is en in sommige gevallen het antwoord nog niet heeft. Het ontbreken van een goede schadeafhandeling, krachtig beleid, en alternatieve winningsplannen aangaande duurzame bronnen, maakt de oplossing op dit moment niet eenvoudiger. De NAM pleitte voor het steunen van positieve burgerinitiatieven.

Al met al kijken we terug op een enerverend, verhit, constructief maar vooral ook confronterend debat. Een debat waarin de vele pijnpunten van Drentse gaswinningen duidelijk op tafel zijn gekomen. Oplossingen kwamen niet direct naar voren, maar de discussie en vurige pleidooien bevatten veel ingrediënten waar alle betrokkenen verder mee kunnen en moeten. Wij gaan ons er sterk voor maken dat dit debat een vervolg krijgt.

We houden u op de hoogte.

Meer lezen over het debat? Zowel het Financieel Dagblad (u dient zich te registreren voor u het artikel kunt lezen) als het Dagblad van het Noorden schreven erover.

Meer weten over ons standpunt rondom het winningsplan in Assen en omgeving? Lees hier onze bezwaren…